Gedeeld opvoederschap: meer begeleiding nodig om kloof tussen beleid en praktijk te dichten
5 juli 2023 om 13:00 1 reactie
Gedeeld opvoederschap, waarbij pleegouders en ouders samenwerken in de opvoeding van een pleegkind, is een belangrijk thema dat veel aandacht krijgt in het beleid van pleegzorgorganisaties. Wij onderzochten hoe pleegouders denken over gedeeld opvoederschap en hoe het werkt in de praktijk. Uit het onderzoek blijkt dat pleegouders het belang van gedeeld opvoederschap zien, maar minder dan de helft (46%) van de pleegouders die meededen aan het onderzoek is positief over de huidige samenwerking met ouders. De samenwerking bestaat vooral uit het informeren van ouders, terwijl de opvoeding bij de pleegouders ligt: van gedeeld opvoederschap is in de praktijk nauwelijks sprake. Om te komen tot een betere samenwerking in de opvoeding van een pleegkind en de praktijk beter aan te laten sluiten op het beleid, is meer informatie en intensievere begeleiding vanuit de pleegzorgorganisatie nodig.
Gedeeld opvoederschap houdt in dat ouders en pleegouders samenwerken in de opvoeding van een pleegkind en dat ouders een rol krijgen in het leven van hun kinderen – ook als hun kinderen niet thuis wonen. De respondenten in het onderzoek die positief zijn over gedeeld opvoederschap (46%) geven aan dat acceptatie van de uithuisplaatsing door ouders de belangrijkste voorwaarde is voor een goede samenwerking. Pleegouders die negatief zijn over de samenwerking (32%), geven aan dat de samenwerking moeizaam verloopt, bijvoorbeeld omdat de acceptatie er niet is of door conflicten die hebben plaatsgevonden. Ook noemen zij dat er onvoldoende rekening wordt gehouden met hun behoeften en grenzen.
Open houding en wederzijds respect
Pleegouders vinden dat ze met een open houding het contact met ouders aan moeten gaan en ook de mening en het advies van de ouder mee moeten nemen in beslissingen rondom het kind. Daarbij staat het belang van het kind voorop voor pleegouders. Er moet vanuit de pleegouder met respect worden omgegaan met ouders en met de mogelijke cultuurverschillen. Pleegouders geven in het onderzoek aan dat van hen verwacht mag worden dat ze ouders informeren. Veel samenwerkingen bestaan ook voornamelijk uit het informeren van ouders: pleegouders en ouders zijn nog nauwelijks gedeeld aan het opvoeden. Wat volgens pleegouders niet van hen verwacht mag worden, is dat zij naast het pleegkind ook de ouder(s) opvoeden en begeleiden.
Pleegouders vinden dat er binnen de samenwerking tussen ouder en pleegouder ook dingen verwacht mogen worden van de ouders en vinden het van belang dat ook de grenzen van het kind en van de pleegouder worden gerespecteerd.
Meer begeleiding en informatie
Gedeeld opvoederschap kan verschillende vormen aannemen, waarbij ouders een kleinere of grotere rol bij de opvoeding hebben. De helft (52%) van de pleegouders geeft aan dat bij iedere vorm van ‘meer’ gedeeld opvoederschap er extra en betere begeleiding moet komen. Een van de begeleidingsvormen die pleegouders nodig vinden, is een onafhankelijke bemiddelaar die zicht houdt op afspraken en de belangen van het kind en alle betrokkenen. Ook meer en betere informatie kan bijdragen aan het versterken van gedeeld opvoederschap: 68% van de respondenten geeft aan niets te horen over gedeeld opvoederschap van de pleegzorgorganisatie.
Pleegouders worden op dit moment niet goed genoeg meegenomen in de veranderende visie op gedeeld opvoederschap om dit in de praktijk toe te passen. Dit geldt met name voor pleegouders die al langer pleegouder zijn. Deze groep loopt daarom mogelijk op het gebied van gedeeld opvoederschap achter op startende pleegouders die vanaf het begin in de transitie worden meegenomen. De informatie en ondersteuning vanuit de pleegzorgorganisatie zou hierop aangepast moeten worden.
Rapport
In het rapport ‘Een samenwerking die het kind vooropstelt’ vind je meer uitkomsten van het onderzoek en aanbevelingen die helpen om samenwerking in de opvoeding van een pleegkind te verbeteren.
In gesprek over gedeeld opvoederschap
Na de zomer organiseren we bijeenkomsten om met alle partijen in gesprek te gaan over gedeeld opvoederschap. We zijn benieuwd naar ervaringen, tips en ideeën om de samenwerking tussen ouders en pleegouders in de praktijk te verbeteren en versterken. Ook gaan we met pleegouders in gesprek over de Toekomstvisie Pleegzorg, waarin – naast andere onderwerpen – veel aandacht is voor het onderwerp gedeeld opvoederschap. Wil je meedoen aan de gesprekken of op de hoogte blijven? Laat je e-mailadres achter en je ontvangt de uitnodigingen en updates.
Onderzoek
In januari deelden we een enquête met pleegouders om een indruk te krijgen van de mening en ervaringen van pleegouders over gedeeld opvoederschap. De enquête is ingevuld door 166 pleegouders van 28 verschillende pleegzorgorganisaties.
Wil je reageren of heb je een vraag over het onderzoek? Neem dan contact op via info@denvp.nl of het contactformulier. Heb je een vraag over de samenwerking met ouders? Laat een contactverzoek achter voor de helpdesk, we helpen je graag!
Reacties
-
De term 'gedeeld opvoederschap' is denk ik niet passend. Ik denk dat we meer in de kleine dingen moeten denken, dan dat het nu overkomt. Bij de wsgv heet het systemisch werken of te wel Leven met 2 families. Ook deze term vind ik niet passend, maar waar het vooral op neer komt is hoe je het beste een functionele relatie kunt opbouwen met de ouders van je pleegkind. Dit zit em in de kleine dingen, zoals even een kaartje sturen met een verjaardag, of bv een kleinigheidje geven met valentijn. Het hoeft niet groot te zijn om toch tot verbinding te kunnen komen.