De Gezinsparaplu: de kracht van informele ondersteuning, een waardevolle aanvulling op professionele begeleiding
3 april 2024 om 08:00 0 reacties
De Gezinsparaplu zorgt ervoor dat pleegouders die in dezelfde plaats wonen elkaar weten te vinden. Zo kunnen ze elkaar gemakkelijk opzoeken en vanuit ervaringsdeskundigheid aanvullen en versterken. Informeel en laagdrempelig.
Aanvullen en versterken
Zo eens in de zes tot acht weken organiseert de Gezinsparaplu een avond voor de aangesloten pleegouders. Tijdens de koffie gaat het gesprek de ene keer over wat er speelt bij ieder. Een andere keer wordt gekozen voor een thema. Net wat ’de groep’ graag wil. Serieuze gesprekken, maar ook lachen om dingen die je als pleegouder meemaakt. Soms zijn alle aangesloten pleegouders erbij, soms maar een paar. Maar één ding is steeds hetzelfde: herkenning!
Soms voelen pleegouders zich onzeker over de bezoekregeling. Anderen twijfelen hoe om te gaan met de boze buien van hun pleegkind of vragen zich af of hun biologische kinderen wel genoeg aandacht krijgen.Het is fijn erover te praten met mensen die weten hoe het is. De situatie zelf is daarmee niet veranderd, maar de tips en ervaringen van andere pleegouders kunnen helpend zijn. En soms zorgt alleen al de herkenning voor wat meer zelfvertrouwen of rust.
Twee jongens die bij een alleenstaande pleegmoeder wonen, gaan elke maand een keer logeren bij een steungezin. Het geeft de moeder tijd voor zichzelf. Voor de jongens is de logeerpartij niet alleen leuk, maar het zorgt ook voor uitbreiding van hun persoonlijke netwerk. Iets wat veel pleegkinderen niet hebben, maar wel belangrijk is. Ook voor later als ze op eigen benen gaan staan.
Persoonlijke emoties, belangenverstrengeling en de veranderde verhouding tot overige kinderen en kleinkinderen maken het extra ingewikkeld om pleeggrootouder te zijn. Hoe toevallig dat in één van de Gezinsparaplu´s werd ontdekt dat er vier in dezelfde wijk wonen. Herkenning en erkenning!
Een pleegmoeder zoekt naar handvatten, hoe om te gaan met suïcidepogingen van haar pleegdochter. Een andere pleegouder in het netwerk heeft dit ook meegemaakt en geeft haar tips waar ze hierover informatie kan vinden.
De Gezinsparaplu
Na een succesvolle pilotfase van drie jaar in Leusden en Amersfoort-Noord is in 2021 besloten de Gezinsparaplu uit te breiden van twee paraplu’s in de regio Eemland naar negen. Er is een Gezinsparaplu in Leusden, Woudenberg, Bunschoten-Spakenburg, Soest, Baarn-Eemnes en Amersfoort is onderverdeeld in vier paraplu’s. Gemeentes en netwerkorganisaties hebben zich gecommitteerd en zorgen voor financiële ondersteuning. Inmiddels zijn meer dan 50 pleeggezinnen aangesloten. De aangesloten pleegouders wonen dus altijd dichtbij. Ze kunnen elkaar gemakkelijk opzoeken of tegenkomen in de wijk.
De parapluhouder, zelf ook pleegouder of gezinshuisouder, woont in dezelfde buurt en is aanspreekpunt en aanjager van één van de negen netwerken. Hij of zij brengt pleegouders met elkaar in contact, organiseert pleegouderavonden of soms een activiteit met de kinderen erbij. De keukentafel is het kantoor in de wijk. En zo is de parapluhouder gemakkelijk te bereiken voor een luisterend oor of een kop koffie. Er is ook een WhatsApp-groep zodat pleegouders elkaar eenvoudig kunnen bereiken om advies te vragen en ervaringen te delen. Heel laagdrempelig.
Daarnaast helpt de Gezinsparaplu pleegouders en pleegkinderen hun netwerk uit te breiden door mensen aan zich te binden die zich willen inzetten voor pleeggezinnen. Vrijwilligers, steungezinnen. ‘Ik wil graag even tijd voor mezelf, maar ik wil anderen niet lastigvallen met mijn problemen.’ ‘Wat zullen ze vinden van het gedrag van ons pleegkind?’ Het zijn veelgehoorde opmerkingen van pleegouders. Daarbij kan hulp vragen voor pleegouders soms extra beladen voelen. Immers, ’ze’ zouden kunnen denken dat je het (te) zwaar vindt. Fijn als er dan andere pleegouders in de buurt wonen die je kunt vragen even bij te springen. En lukt dat niet? Dan kan de parapluhouder pleegouders in contact brengen met een betrokken vrijwilliger of steungezin. Daarna kunnen pleegouders en vrijwilligers kennismaken, besluiten of het goed voelt en zelf afspraken maken over de invulling van de ondersteuning. Zonder ingewikkelde procedures.
Soms zijn er vragen aan andere pleegouders die niet binnen de eigen paraplu kunnen worden beantwoord. De parapluhouders hebben regelmatig overleg. Zo kunnen mensen uit verschillende paraplu’s met elkaar in contact worden gebracht. Zo wilde een jonge pleegmoeder met een geheime plaatsing graag met iemand praten over hoe je met een geheime plaatsing om kunt gaan. Waar zij tegenaan loopt, wat ze wel of juist niet bespreekt met de kinderen. Zij is in contact gebracht met een ander gezin in een soortgelijke situatie uit een andere paraplu.
Een tiener zoekt naar herkenning in haar situatie als pleegkind. Via de Gezinsparaplu wordt contact gelegd met een andere pleegdochter van die leeftijd.
Een pleegouder wil met het pleegkind op vakantie naar het buitenland. In het weekend is ze bezig met voorbereidingen en heeft ze vragen over wat daarvoor geregeld moet worden. In de WhatsApp-groep van haar Gezinsparaplu krijgt ze snel antwoord.
Pleegouders moeten later in de week naar een begrafenis, maar vinden het geen goed idee hun twee jonge en drukke pleegkinderen mee te nemen. Een vrijwilliger vangt de kinderen op tijdens die dag.
Contact met andere initatieven
Verder onderhoudt de Gezinsparaplu contact met sleutelfiguren in de wijk, vrijwilligersorganisaties en andere lokale initiatieven die helpend kunnen zijn bij de ondersteuning van pleegouders. Zo kan snel en gemakkelijk extra informele hulp worden ingeschakeld als dat nodig is.
De Gezinsparaplu vervult een belangrijke rol bij de transformatiedoelen voor de jeugdzorg: hulp zo licht als mogelijk en zo thuis als mogelijk. De gemeentes in de regio Eemland ondersteunen dit. Ook de jeugdzorgorganisaties zijn overtuigd van het belang van informele ondersteuning als aanvulling op hun professionele begeleiding. Zij adviseren de pleegouders zich bij Gezinsparaplu aan te sluiten. Dat kan door te bellen of te mailen naar de parapluhouder in jouw wijk (zie www.gezinsparaplu.nl). De parapluhouder komt vrijblijvend bij je thuis om kennis te maken en eventuele vragen te beantwoorden.
Vlak voor een lang weekend ontstaat een crisissituatie in een pleeggezin. Er is behoefte aan een time-out van een paar dagen. De oproep via de WhatsApp-groep wordt nog dezelfde dag beantwoord en in samenwerking met de pleegzorgbegeleider konden pleegouders en het pleegkind een paar dagen afstand van elkaar nemen.
Een moeder moet geopereerd worden en daarna een paar dagen rustig aan doen. Een vrijwilliger ondersteunt de moeder een paar dagen bij de zorg voor het jongetje.
Een gezinshuisouder zoekt een doorstroomplek voor één van de kinderen. Via de WhatsApp-groep reageert al snel een gezin met een aanbod.
Tijdens een pleegouderavond vertelt een pleegouder dat de bezoeken met moeder soms stroef verlopen. In een kleine ruimte met z’n allen vallen ongemakkelijke stiltes en weet het kind ook niet goed wat te doen. De parapluhouder vertelt over een Worteltuin in de buurt, een geschikte plek voor bezoekregelingen. De pleegouder was hiermee nog niet bekend, maar gaat het proberen.
Ook bij jou in de buurt?
In Eemland is de Gezinsparaplu niet meer weg te denken. Wil je dat de Gezinsparaplu ook in jouw buurt wordt opgezet? Neem dan contact op met de coördinator van de Gezinsparaplu, Carlos van Roon, via carlosvanroon@gezinsparaplu.nl.
Door Janine de Vries
BIJ ONS - thuis in een gezin
Dit verhaal verscheen eerder in BIJ ONS. Dit magazine verschijnt drie keer per jaar en staat boordevol met verhalen, achtergronden, interviews en columns over pleegzorg. Je leest het magazine hier:
Wil je de nieuwe BIJ ONS in je mail ontvangen zodra er een nieuw magazine verschijnt? Neem gratis een abonnement door je hier in te schrijven:
