Onze brief

Op 11 november staat het Wetgevingsoverleg over het begrotingsonderdeel Jeugd op uw agenda. Van de staatssecretaris ontving u een Voortgangsbrief. Graag vullen wij die aan met het perspectief van pleeggezinnen.

• Kosten kinderopvang

Uit het onderzoek Kosten Kinderopvang Pleegouders van Ipsos (mei 2024) is gebleken dat pleegouders gemiddeld €213 per maand zelf betalen voor kinderopvang, met uitschieters naar €1500 per maand. Een vergoeding voor kinderopvang is niet opgenomen in de pleegvergoeding.

Het uitgangspunt is dat het pleegouderschap pleegouders geen geld hoort te kosten, pleegouders leveren door hun vrijwillige inzet al een grote bijdrage aan de maatschappij. Dit is in lijn met de motie Den Haan c.s. die op 4 juli 2023 door uw Kamer is aangenomen.

Het kabinet werkt aan een nieuw financieringsstelsel voor kinderopvang waarbij de kinderopvangtoeslag stapsgewijs verhoogd wordt. Dit biedt echter geen directe oplossing. Pleegouders blijven de komende jaren geconfronteerd worden met kosten die niet voor hun rekening horen te zijn.

Onze vraag: Hoe zorgt de staatssecretaris ervoor dat er in de tussentijd een kostendekkende vergoeding komt voor deze pleegouders?

Daarnaast vragen wij speciaal aandacht voor de groep pleegouders die geen recht heeft op kinderopvangtoeslag, maar waarbij opvang wel noodzakelijk is in het belang van het pleegkind en/of om te voorkomen dat de plaatsing eindigt in een breakdown. Soms wordt in deze situatie een SMI- of VVE-indicatie afgegeven. Maar deze pleegouders betalen hiervoor vaak alsnog een hoge eigen bijdrage. Het nieuwe financieringsstelsel biedt voor hen geen oplossing.

Onze vraag: Hoe gaat er een oplossing geboden worden aan deze groep pleegouders?

• Evaluatie pleegzorg 18+

Uit de resultaten van de Evaluatie bestuurlijke akkoorden pleegzorg en gezinshuiszorg blijkt dat het continueren van pleegzorg tot 21 jaar nog niet altijd vanzelfsprekend is. Wij herkennen dit beeld. Bij de NVP melden zich regelmatig pleegouders en pleegjongeren met vragen over het voortzetten van pleegzorg na 18 jaar;

• Er is onduidelijkheid of er een nieuwe beschikking moet worden aangevraagd en wie daar dan verantwoordelijk voor is.
• Pleegjongeren moeten eerst een (nieuwe) hulpvraag formuleren voordat pleegzorg kan worden voortgezet.
• De beschikking voor pleegzorg loopt slechts voor een beperkte periode (van bijvoorbeeld één jaar) door in plaats van standaard tot 21 jaar. 

We zijn positief over het voornemen van de staatssecretaris om in te zetten op extra informatievoorziening voor pleegkinderen, pleegouders, gemeenten en aanbieders over het wettelijk recht op verlengde pleegzorg.

• ‘Zo thuis mogelijk’ vraagt een versterking van pleegzorg

Het uitgangspunt is dat jeugdigen die jeugdhulp nodig hebben «zo thuis mogelijk» kunnen opgroeien. Er wordt daarom ingezet op stevige lokale (jeugd)hulp en de afbouw van de residentiele jeugdhulp. Deze beweging vraagt om een versterking van de alternatieven, waaronder pleegzorg. Al eerder is geconstateerd dat hier in de Hervormingsagenda Jeugd te weinig aandacht voor is, wat leidde tot de motie Van der Staaij c.s. (juni 2023). In de Voortgangsbrieven Jeugd van juni en november 2024 wordt nogmaals aangehaald dat een versterking van pleegzorg en andere gezinsgerichte en kleinschalige oplossingen gewenst is.

Een versterking van pleegzorg vraagt ook om investeringen. Bijvoorbeeld in het werven en behouden van pleegouders, een passend tarief voor (deeltijd)pleegzorg en in de snelle beschikbaarheid van aanvullende specialistische jeugdhulp.  

Onze vraag: Kan de staatssecretaris aangeven hoe de versterking van alternatieven vormgegeven wordt? En wordt bij de verdeling van spaarzame middelen rekening gehouden met het feit dat deze versterking van pleegzorg ook investeringen zal vragen?