Want de uitspraken geven meer duidelijkheid over de rechtspositie van pleegouders als het gaat om het vergoeden van alle bijzondere kosten (waaronder die van kinderopvang). 

Wat is er aan de hand? 

Beide rechtszaken gingen over de kosten voor kinderopvang. Na aftrek van de kinderopvangtoeslag betaalden de pleegouders nog een hoge eigen bijdrage voor de kinderopvang. De pleegzorgorganisatie weigerde deze kosten te vergoeden en bleef bij dit standpunt toen pleegouders bezwaar maakten. De pleegouders besloten vervolgens om in beroep te gaan bij de bestuursrechter. Die stelde hen in het gelijk. 

Bestuursrecht van toepassing 

De bestuursrechter legt uit dat de pleegzorgorganisatie voor besluiten over het vergoeden van bijzondere kosten wordt aangemerkt als bestuursorgaan. Dit betekent dat de pleegzorgorganisatie zich moet houden aan de Algemene wet bestuursrecht (Awb). 

Als een pleegouder een vergoeding wil voor bijzondere kosten, kan de pleegouder hiervoor een verzoek indienen bij de pleegzorgorganisatie. Het is de pleegzorgorganisatie zelf die een besluit moet nemen over dit verzoek. Zij mag niet verwijzen naar de gemeente. Het is de taak van de pleegzorgorganisatie om te zorgen dat zij in staat is om bijzondere kosten te vergoeden door goede en reële afspraken te maken met de gemeente. 

De gemeente moet voor hun beslissing aansluiten bij de voorwaarden uit de Regeling Jeugdwet. Dit betekent onder andere dat de beslissing goed gemotiveerd moet worden. 

Wat zijn bijzondere kosten? 

Volgens artikel 5.3 van de Regeling Jeugdwet zijn kosten aan te merken als bijzondere kosten als: 

1. de kosten redelijkerwijs noodzakelijk zijn en kunnen niet worden betaald uit de pleegvergoeding en toeslagen; 

1. de kosten niet vergoed worden vanuit een andere regeling; 

1. de kosten niet verhaald kunnen worden op onderhoudsplichtige ouders. 

In de Regeling Jeugdwet staan geen andere redenen om het verzoek af te wijzen. 

In de Handreiking Tarifering en Inkoop Pleegzorg is meer informatie te vinden over bijzondere kosten. In deze handreiking staat onder andere een lijst met veel voorkomende bijzondere kosten. Ook kosten die niet vermeld staan op deze lijst kunnen toch in aanmerking komen voor vergoeding. In deze handreiking staat ook dat het hanteren van een maximumbedrag voor vergoeding van kosten niet passend is. De bestuursrechter heeft dit bevestigd. 

De praktijk 

In de praktijk zien we dat veel pleegzorgorganisaties een lijst hebben met kosten die vergoed worden. In veel gevallen zal deze lijst voldoende zijn. Maar ook als de kosten die jij maakt niet op deze lijst staan, betekent dat niet dat een vergoeding niet mogelijk is. Op deze lijsten staan vaak maximumbedragen genoemd. Ook deze maxima zijn niet passend als jij genoodzaakt bent hogere kosten te maken.  

Wat moet je doen als je een vergoeding wilt voor bijzondere kosten? 

Maak jij kosten voor je pleegkind(eren) waarvoor je graag een vergoeding wilt vanuit de regeling voor bijzondere kosten? Dan kun je daarvoor altijd een verzoek indienen bij je pleegzorgorganisatie. De pleegzorgorganisatie moet beslissen aan de hand van de voorwaarden uit de Regeling Jeugdwet (zie boven). Als de pleegzorgorganisatie je verzoek afwijst, moet dat goed uitgelegd worden. Ook moet de pleegzorgorganisatie je erop wijzen dat je bezwaar kan maken. 

Ben je het niet eens met de afwijzing, dan heb je zes weken de tijd om bezwaar te maken. Verstuur je bezwaar (waarin je kan verwijzen naar deze uitspraken) bij voorkeur per aangetekende post, zodat je kunt bewijzen dat je je bezwaar op tijd verstuurd hebt. De NVP heeft hiervoor een voorbeeldbrief gemaakt. De pleegzorgorganisatie hoort je bovendien een ontvangstbevestiging te sturen. Voordat de pleegzorgorganisatie een beslissing neemt over je bezwaar, moeten ze je uitnodigen om gehoord te worden. Ook de beslissing op je bezwaar moet goed uitgelegd worden. En je moet gewezen worden op de mogelijkheid om binnen zes weken in beroep te gaan bij de bestuursrechter. 

Ook nu geldt dat je op tijd in beroep moet gaan als je het niet eens bent met de beslissing op je bezwaar. Om in beroep te gaan moet je griffierechten betalen (€51). Om in beroep te gaan hoef je geen advocaat in te schakelen, maar het mag natuurlijk wel. Misschien heb je een rechtsbijstandsverzekering die deze kosten kan vergoeden. 

Meer informatie over deze procedure kun je vinden op Pleegzorg.nl 

Vergoeding met terugwerkende kracht? 

In de rechtspraak geldt voor sommige gevallen een verjaringstermijn van vijf jaar. Dit betekent dat er misschien een mogelijkheid is om een vergoeding te vragen voor kosten die je de afgelopen vijf jaar gemaakt hebt zonder dat je een vergoeding ontvangen hebt. Het is op dit moment nog onduidelijk of een dergelijke procedure kans van slagen heeft. De uitspraken van de bestuursrechter zeggen helaas niks over de mogelijkheden om met terugwerkende kracht vergoedingen te vragen. Voor meer informatie over jouw situatie kun je een advocaat raadplegen. 

Heb je vragen? 

Heb je na het lezen van deze tekst nog vragen, of wil je meer informatie over de procedure voor jouw casus m.b.t. bijzondere kosten? Je kan altijd contact opnemen met onze Helpdesk.   

Meer lezen 

• Ons eerdere nieuwsbericht hierover 

• De twee uitspraken kun je vinden op rechtspraak.nl 

  • ECLI:NL:RBNHO:2024:11635 

• • ECLI:NL:RBNHO:2024:11637 

• NH Nieuws besteedde ook aandacht aan de rechtszaken in twee artikelen, waarin meer wordt uitgelegd: 

• • West-Friese pleegouders winnen rechtszaak over vergoeding van de kinderopvang 

• • Pleegouders strijden om opvangkosten, en winnen: "Rekening van duizenden euro's" 

• Kamervragen door de BBB naar aanleiding van de rechtszaak en onze brief.