Het systeem van jeugdhulp en pleegzorg is ingewikkeld. Pleeggezinnen lopen daarin regelmatig vast. Wij vinden het belangrijk dat pleeggezinnen de juiste ondersteuning krijgen, zodat zij niet overbelast raken en zich kunnen focussen op de zorg voor een pleegkind.
Daarom pleiten wij voor de juiste ondersteuning, goede toerusting en snel toegankelijke aanvullende hulp.
Pleegouders nemen vrijwillig de taak op zich om te zorgen voor een pleegkind, met alles wat daarbij komt kijken. En dat is veel. Ze krijgen te maken met gedragsproblematiek, werken samen met tal van hulpverleners en instanties en zijn niet zelden ook nog vertrouwenspersoon, jurist, maatje, psycholoog, bemiddelaar en belangenbehartiger van hun pleegkind. Daarbij is ondersteuning van professionals die pleegouders serieus nemen als partner in de zorg voor een pleegkind onmisbaar, net als de steun van het eigen netwerk van een pleeggezin.
Bijna de helft van de pleegouders (45%) zegt onvoldoende voorbereid te zijn om de juiste hulp te bieden aan een pleegkind. Bied de juiste scholing, cursussen, informatie en hulp die pleegouders helpt om voldoende toegerust de zorg voor een pleegkind te dragen.
Niet zelden blijkt het organiseren van de juiste aanvullende hulp een grote, zo niet onmogelijke opgave. Pleeggezinnen staan soms maanden op een wachtlijst voor speltherapie voor hun pleegkind omdat er een al maar groeiende wachtlijst is. Of een pleegkind kan niet een dagdeel in de week naar een kinderopvang om zo de pleegouders te ontlasten omdat er geen vergoeding mogelijk is. Dit soort zaken zijn eerder regel dan uitzondering. Ondertussen bestaat de kans dat in de tussentijd de zorg voor een pleegkind de pleegouders te veel wordt of dat het eigen gezin eronder lijdt. Een breakdown en overplaatsing is dan een zeer onwenselijk, maar niet meer te voorkomen gevolg. En dat gemeenten soms aangeven dat het ‘stapelen’ van hulp - naast pleegzorg andere hulpvormen - niet mogelijk is, werkt averechts en getuigt van een gebrek aan visie op goede jeugdhulp.
Het aantal nieuwe pleeggezinnen is in 2021 met 13% gedaald ten opzichte van het jaar daarvoor. In 2021 werden 2.297 nieuwe pleeggezinnen geaccepteerd, in 2020 waren dit er 2.647. Tegelijkertijd zijn er vorig jaar 2.480 pleeggezinnen gestopt; een jaar eerder 2.412. Hierdoor is het tekort aan pleeggezinnen dat er al jaren is nog verder is gegroeid wat het nog lastiger maakt om een geschikt pleeggezin te vinden voor kinderen die (tijdelijk) niet meer bij hun eigen ouders kunnen wonen. Ook het aantal pleegkinderen is gedaald: vorig jaar woonden 22.748 kinderen in een pleeggezin, 345 minder dan het jaar daarvoor. Deze cijfers staan in de Factsheet Pleegzorg 2021 van Pleegzorg Nederland. Het laat zien dat meer aandacht voor pleegzorg hard nodig is en dat ondersteuning en begeleiding in iedere fase van het pleegouderschap beter moet om te voorkomen dat pleegouders uitvallen.
Op dinsdag 17 mei gingen acht pleegouders in gesprek met directeur Olaf Prinsen en adviseur beleid Ylva van den Hengel van Jeugdzorg Nederland. Het doel van het gesprek was kennismaken en naar elkaar luisteren om zo het onderlinge vertrouwen te vergroten.
Op 18 mei vergadert de Tweede Kamer over jeugdzorg. Daar staan onder meer de problemen in de jeugdzorg en jeugdbeschermingsketen op de agenda. In een brief aan de Kamerleden roepen we op om ook aandacht te hebben voor pleegzorg en voor veranderingen die nodig zijn om pleegzorg te versterken en verbeteren.
Uithuisplaatsingen van kinderen zijn de laatste tijd veelvuldig in het nieuws. Berichtgeving over de kinderen van gedupeerden van de toeslagenaffaire die uit huis geplaatst zijn, over de ervaringen van jongeren in de gesloten jeugdzorg en berichten over het uitblijven van de juiste hulp voor uit huis geplaatste kinderen zijn hiervan voorbeelden. Uit alles blijkt dat er veel moet verbeteren in de hulp voor deze kinderen en hun ouders. Felle reacties in het publieke debat naar aanleiding van deze berichten zijn dan ook begrijpelijk. Maar in het debat wordt iedereen die een rol heeft in de jeugdzorg, waaronder ook pleeggezinnen, ten onrechte in een kwaad daglicht gesteld.
